Schildklierknobbels

Een schildklierknobbel is een ongebruikelijk klompje schildkliercellen in de schildklier.

De meeste schildklierknobbels zijn goedaardig: kleine cystes of goedaardige tumoren (adenomen). Sommige zijn echter kwaadaardig (carcinomen). Het is daarom belangrijk om een schildklierknobbel te laten onderzoeken door een arts.

Niet alle zwellingen in de hals zijn schildklierknobbels.

Er zijn een aantal factoren die de kans op het ontwikkelen van een schildklierknobbel vergroten.

• Jodiumtekort
• Een auto-immuunziekte van de schildklier
• Eerdere bestraling van de hals/nek
• Blootstelling aan radioactieve stoffen van bijvoorbeeld een kerncentrale (zoals Tsjernobyl)
• Het vrouwelijk geslacht, omdat meisjes een groter risico hebben op het ontwikkelen van een schildklierknobbel
• Bepaalde erfelijke aandoeningen.

In sommige gevallen kun je de knobbel zelf voelen. Ook kan je huisarts deze ontdekken tijdens een onderzoek. Je huisarts moet meestal een of meer van de volgende tests aanvragen:

• Echo van de schildklier: Bij deze test wordt gebruikgemaakt van geluidsgolven om te bepalen of een knobbel vast is of een met vloeistof gevulde cyste en goedaardig of kwaadaardig is.
• Bloedtest: Met deze test wordt het gehalte hormonen dat wordt afgegeven door de schildklier gecontroleerd.
• Fijnenaaldbiopsie van de schildklier: Als het na de echo niet geheel duidelijk is wat de knobbel is en als deze groter is dan 1 cm, wordt er met een fijne naald in de knobbel geprikt om celmonsters af te nemen uit een of meer schildklierknobbels. De monsters worden vervolgens naar een laboratorium gestuurd.

• Scan van de schildklier: Bij deze test wordt een kleine hoeveelheid radioactief jodium oraal toegediend. De arts controleert hoeveel van het radioactieve jodium wordt geabsorbeerd door de knobbels en hoeveel wordt opgenomen door het normale schildklierweefsel.

De meeste schildklierknobbels veroorzaken geen symptomen.

Knobbels kunnen echter tegen andere structuren in de hals drukken en symptomen veroorzaken, waaronder:

• Moeite met slikken of ademen
• Schorre stem of veranderingen in de stem
• Pijn in de hals
• Struma (vergroting van de schildklier)

Overactieve schildklierknobbels kunnen leiden tot overproductie van schildklierhormonen, wat ook wel hyperthyreoïdie wordt genoemd. Symptomen van hyperthyreoïdie omvatten zweten, snelle hartslag, gewichtsverlies enz.

Schildklierknobbels kunnen ook samengaan met een laag gehalte schildklierhormonen, of hypothyreoïdie.

De behandeling is afhankelijk van het type schildklierknobbel. Behandelopties omvatten:

• Geen behandeling/afwachten en aankijken Als de knobbels niet bestaan uit kankercellen, wordt de echo iedere 6-12 maanden herhaald om veranderingen in de knobbel te controleren.
• Operatie. Als het bioptweefsel kwaadaardig is, wordt vaak de volledige schildklier verwijderd. Als niet al het kankerweefsel kan worden verwijderd en/of als de tumor zich heeft uitgezaaid, wordt er meestal nog een behandeling met radioactief jodium uitgevoerd. Het is het beste om de details van deze behandeling met uw behandelteam te bespreken.

Na het verwijderen van de volledige schildklier moet de patiënt voor de rest van zijn/haar leven schildklierhormoon in de vorm van tabletten innemen.