Premature adrenarche
Wat is premature adrenarche?
Adrenarche is de start van het aanmaken van mannelijke hormonen door de bijnieren. De bijnieren zijn driehoekige organen die boven op de nieren liggen. Ze produceren onder andere mannelijke hormonen, zowel in meisjes als in jongens. Klinisch significante adrenarche begint vaak tegelijkertijd met de puberteit (stimulering van de eierstokken, waardoor de borsten zich gaan ontwikkelen), maar soms begint het eerder of later. Als de productie vóór acht jaar begint bij meisjes/negen jaar bij jongens, wordt dit ‘premature adrenarche’ genoemd.
Waardoor wordt premature adrenarche veroorzaakt?
De stoornis wordt veroorzaakt door een voortijdige toename van de mannelijke hormonen (androgenen) uit de bijnieren. Er kan meestal geen oorzaak van de voortijdige start van de hormoonproductie worden vastgesteld. In zeldzame gevallen kan een probleem met de cortisolproductie door de bijnieren of lokale overproductie door één van de bijnieren als oorzaak worden aangewezen.
Hoe wordt de diagnose van premature adrenarche gesteld?
- Er wordt een lichamelijk onderzoek uitgevoerd om te controleren op tekenen van een mogelijk voortijdige puberteit (ontwikkeling van de borsten)
- Er wordt een bloedmonster afgenomen om het hormoongehalte te analyseren
- Er wordt een röntgenfoto van de hand en pols gemaakt om de botleeftijd te bepalen
Wat zijn de tekenen en symptomen van premature adrenarche?
Premature adrenarche wordt gekenmerkt door:
- Groei van schaam- en/of okselhaar
- Lichaamsgeur, voornamelijk onder de oksels
- Afwezigheid van borstontwikkeling bij meisjes of van vergroting van de geslachtsdelen bij jongens
- Versnelling van de groei
Over het algemeen veroorzaakt premature adrenarche geen gezondheidsproblemen. Meisjes met premature adrenarche kunnen iets eerder dan gemiddeld gaan menstrueren, maar meestal niet vóór hun tiende jaar. Meisjes hebben een groter risico op het ontwikkelen van het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) in hun tienerjaren.
Hoe wordt premature adrenarche behandeld?
Omdat de puberteitsveranderingen normaal zijn en alleen eerder plaatsvinden dan gebruikelijk, hoeven deze kinderen niet te worden behandeld.